Eerste test BMW R 1300 R: Gespierde boxer

Het regent nieuwe modellen bij BMW. Een van die nieuwelingen is de R 1300 R, een gespierde naked met het sterke blok van de R 1300 GS. Nu is de R 1250 R al een bijzonder leuke motorfiets. We waren dus erg benieuwd hoeveel leuker deze nieuwe R 1300 R aanvoelt.

Geen hypernaked

Kort door de bocht: de cijfers vertellen al heel veel. Met 145 pk en een koppel van 149 Nm bij slechts 6.500 tpm is de nieuwe R geen hypernaked zoals de KTM Super Duke of Ducati Streetfighter V4, maar komt hij toch al aardig in de buurt. Tel daarbij een drooggewicht van 222 kg en je weet ongeveer waaraan je je kan verwachten. Ook het nieuwe uiterlijk hint iets in die richting. Veel compacter en gespierder dan z’n voorganger. Minimalistisch, krachtig en functioneel. De nieuwe R 1300 R laat er door z’n dynamische lijn geen twijfel over bestaan dat hij klaar is voor het betere stuur- en speelwerk.

Aanvalshouding

Helaas zitten de weergoden ons bij deze introductietest niet echt mee. Soms droog, af en toe een bui en een voorrijder die het zekere voor het onzekere kiest en dus traag rijdt. De prestaties van de dikke boxer met ShiftCam-technologie blijven daardoor een beetje onbenut en dat is best spijtig. Af en toe krijgen we de kans om de kraan toch even tot tegen de stuit te draaien en ja hoor, dan staat hij er, die sterke boxer. De krachtsontplooiing verloopt mooi en met een duidelijke scheiding tussen snel en heel snel. Zolang je onder de 4.000 tpm opschakelt is dit een vlotte, maar niet imponerende jongen. Dat verandert wanneer je de boxer laat doorlopen. Het toerental schiet dan een stuk sneller de hoogte in, en vermogen en koppel maken indruk. Op dat ogenblik klopt ook de zithouding helemaal. Die is sterk voorwaarts gericht en in combinatie met het erg brede stuur zit je echt in een soort van aanvalshouding. Je zit dus steeds klaar voor de brute kracht van de dikke twin.

Tegen de tank

Maar ook als het er minder snel aan toe gaat, is het goed toeven in het zadel van deze BMW. De kniehoek is vrij ruim en het zadel voelt (aanvankelijk) comfortabel aan. Wel zorgt de sterk naar voren gerichte zitpositie ervoor dat je behoorlijk tegen de tank zit en dat is niet altijd even aangenaam. De standaard zithoogte bedraagt slechts 790 mm, waardoor deze BMW ook voor de wat kortere medemens gemakkelijk te bestijgen is.

Pijnlijke grote teen

Onze machine was voorzien van een gewone zesbak met quickshifter. En die bak vraagt behoorlijk wat kracht van je linkervoet. Het leek wel alsof de bak nog moest ingereden worden. Het verstellen van de lengte van het versnellingspedaaltje bracht niet veel zoden aan de dijk. In de verste stand is de afstand tussen voetsteun en het schakelpedaal gewoon te groot (met schoenmaat 44 van ondergetekende) en in de kortste stand heb je te veel kracht nodig om te schakelen. De bak in deze R 1300 R is identiek aan die van de R 1300 GS en dat is ook niet de soepelste van de wereld, maar wel meer dan goed. Allicht gaat het dus om een exemplarische fout die tijdens deze eerste test resulteerde in redelijk veel schakelfouten, valse neutraalmomentjes en een pijnlijke grote teen. Met de ASA geautomatiseerde bak schakel je natuurlijk alle bekommernissen over de versnellingsbak bij voorbaat uit. Of die als optie beschikbare bak ook helemaal aansluit bij het karakter van de R 1300 R, is dan weer een andere vraag…

’s Werelds eerste Dynamic Suspension Adjustment

Net als de krachtbron is ook het rijwielgedeelte van deze nieuwe BMW indrukwekkend. Vooral als je zoals bij onze testmachine de beschikking hebt over de elektronisch gestuurde vering, want daar is iets heel bijzonders mee aan de hand. De R 1300 R is namelijk de eerste motorfiets ter wereld die (binnen de optie ‘Dynamic Suspension Adjustment’) kan uitgerust worden met een door BMW ontwikkeld systeem dat de veerconstante van de telescoopvoorvork kan aanpassen. Een vergelijkbaar systeem bestaat al voor de dempers die gebruikt worden bij het Telelever- en Paralever-veersysteem. Nu is het dus ook mogelijk in een ‘normale’ 47mm telescoop upside-down voorvork.

Hardware van Showa

Zoals gemeld, werd het systeem ontwikkeld en gepatenteerd door BMW, maar het is de Japanse veringgigant Showa die hier voor de hardware zorgt. Het aanpassen van de veerconstante mag een beetje gezien worden als de heilige graal in de veringtechniek. De veerconstante bepaalt namelijk hoeveel kracht er nodig is om de veer over een bepaalde afstand in te drukken. En dat bepaalt dan weer heel erg de werking van de vering zelf. Het aanpassen van de veerconstante is niet hetzelfde als het aanpassen van de veervoorspanning. Daarmee regel je in principe enkel de rijhoogte (bijvoorbeeld in functie van de belading van je fiets), niet de kracht die de veer doet bewegen.

Aanzienlijk beter veergedrag

Door nu elektronisch zowel de in- als uitgaande demping, de veervoorspanning én de veerconstante te regelen, slaagt BMW erin om het veergedrag (en daardoor onder meer het contact tussen band en wegdek) aanzienlijk te verbeteren. Aan de buitenzijde van de nieuwe vork zie je amper een verschil. Enkel onderaan de wielvatting zie je een klein ingebouwd olietankje. Bij het inveren van de vork wordt de olie in dat reservoirtje geduwd. Door dat reservoirtje nu met een elektronisch ventiel af te sluiten, kan de olie er niet meer instromen en wordt de (niet-samendrukbare) olie gebruikt om onderaan op de vorkveer te duwen. Die ingedrukte veer (onderaan) heeft een andere veerconstante en zo wordt het veergedrag dus aangepast.

Volledige aanpassing aan rijomstandigheden

In de praktijk werkt dit nieuwe systeem uitermate efficiënt. Onder normale omstandigheden beschikt de R 1300 R over een comfortabele vering. Detecteert het optionele Dynamic Suspension Adjustment (DSA) een verandering van de rijomstandigheden, dan zal het in functie van de gekozen rijmodus de volledige setting van de vering aanpassen. Aan de achterzijde zal de standaard aanwezige elektronische vering (ESA) de veervoorspanning en de demping aanpassen. Worden deze twee systemen gecombineerd, dan krijg je eigenlijk een motorfiets die zich volledig aanpast aan de rijomstandigheden. Bij sportief rijden in de optionele rijmodi Dynamic of Dynamic Pro (standaard heb je al Rain, Road en Eco) zal daardoor onder meer de bodemvrijheid, de balhoofdhoek en dus de naloop worden aangepast. Met een sportiever en flitsender stuurgedrag tot gevolg.

Afwijken van het gebruikelijke

De nieuwe vering is uniek voor de R 1300 R, maar zal ook beschikbaar zijn op de R 1300 RS, het gekuipte broertje van deze R. Beide motoren delen ook hetzelfde frame, dat is opgebouwd uit plaatstaal aan de voorzijde en gegoten aluminium voor het achterframe. Het gebruik van stalen plaat is best opvallend, maar toont aan dat BMW er niet voor terugdeinst om af te wijken van het gebruikelijke. Door gebruik te maken van nieuwe staalsoorten is BMW erin geslaagd een wel heel compact frame te bouwen. Het aluminium achterframe doet dan weer sterk denken aan dat van bepaalde Honda-modellen. Hoe dan ook, de combinatie van het compacte frame en de relatief korte boxermotor (met de versnellingsbak onder de krukas) maken van de R 1300 R een heel compacte machine, wat zich vertaalt in een zeer aangenaam en vlot stuurgedrag. Ook de 1,4 kg lichtere 17-inch wielen leveren uiteraard hun bijdrage.

Opties en accessoires

De nieuwe BMW R 1300 R mag dan een naked zijn, wat betreft uitrusting is er veel mogelijk. De standaard ledverlichting kan worden uitgebreid met de Headlight Pro-optie. Die past de lichtbundel aan in functie van de hellingshoek. In de bocht worden extra led-elementen geactiveerd waardoor de bocht vrijwel volledig verlicht wordt. Eveneens beschikbaar is de optie ‘Riding Assistant’, met Active Cruise Control en Frontal Collision Warning. Beide zijn uiteraard radargestuurd. BMW heeft ook de nodige aandacht besteed aan bagagemogelijkheden. Door te kiezen voor de af-fabriek beschikbare montageset, kunnen zijkoffers met een inhoud van 26 of 29 liter heel eenvoudig gemonteerd worden. Ze zijn dan ook meteen aangesloten aan de centrale vergrendeling, hebben verlichting en de linkerkoffer beschikt over een handige usb-C oplaadpoort. Een riemloze tanktas is eveneens beschikbaar.

Conclusie

Ondanks het slechte weer en de trage voorrijder kregen we tijdens deze eerste kennismaking toch een duidelijk beeld van de nieuwe R 1300 R. Het totaal nieuwe design verraadt voor een stuk het karakter: dynamisch, modern en sportief. Het pure van een naked bike wordt gecombineerd met geavanceerde technologie en dat levert een motorfiets op die heel erg goed presteert, motorisch en rijtechnisch. De dikke boxermotor doet, zoals verwacht, z’n werk voortreffelijk, met veel en goed bruikbaar vermogen. Hetzelfde geldt voor het totaal nieuwe rijwielgedeelte. Het is een vlot sturende machine die speelsheid combineert met vertrouwenwekkende stabiliteit. De R 1300 R is vrijwel meteen beschikbaar in vier kleurvarianten en uitrustingsniveaus, met een vanafprijs van 16.900 euro.

Foto’s: BMW Motorrad