Individueel sporten mag in coronatijden. Dus: motorrijden, is dat sport of niet?

Het is tegenstrijdig. In Coronatijden wordt individueel buitensporten aangemoedigd en recreatief motorrijden verboden. Een idiote redenering, zeker als je de resultaten bekijkt van een onderzoek dat de redactie van MotorNieuws het voorbije jaar uitvoerde. Motorrijden, is dat sport? Het zal wel zijn! Hieronder lees je waarom.

Het opzet

We moeten met zijn allen meer gaan bewegen. Wie geen tijd of zin heeft om te sporten, wordt vaak aangeraden eens vaker de trap te nemen en nu en dan te gaan wandelen. Maar kan motorrijden geen rol spelen in het verhelpen van de bewegingsarmoede? En wat zijn andere (fysieke) voordelen waarmee we rekening mogen houden? Wij gingen een jaar lang aan de slag met een hartslagmeter om na te gaan in welke mate diverse vormen van motorrijden als sport mogen aanzien worden. Vooraleer we in de praktijk duiken: de theorie!

Wat is sport?

De term sport steunt op het aanspreken van de vijf fysieke basiseigenschappen: kracht, uithouding, snelheid, techniek en lenigheid. Die basiseigenschappen kunnen worden getraind en gecombineerd: een combinatie van uithouding en snelheid resulteert in weerstand. Een combinatie van kracht en snelheid in snelkracht of – beter bekend – explosiviteit. En zo zijn er heel wat combinaties mogelijk. Hoe meer basiseigenschappen gecombineerd worden, hoe completer de sport.

Volgens heel wat universitaire studies is roeien de sport waarin alle eigenschappen het best vertegenwoordigd zijn. Dat maakt van roeien de meest complete sport. Op nummer twee staat…motorcross. We kunnen de vraag of motorcross sport is dus al met academische zekerheid schrappen. Los van de academie: elke vorm van motorsport is niet alleen sport, het is ook zwaar. Voor wie geringschattend wil doen over trial: ga maar eens een half uurtje triallen. Moordend.

Tenslotte splitst men de term ‘sport’ verder op in basissport, recreatiesport, competitiesport en topsport. Basissport is bijvoorbeeld wandelen – voor wanneer je caferacer het nog maar eens opgeeft bijvoorbeeld. Recreatiesport kan een enduroballade in de Ardennen zijn. Competitiesport is bijvoorbeeld een amateurwedstrijd op Zolder. Topsport is de MX Grand Prix van België in Lommel, de MotoGP in Assen, de 24u van Le Mans en andere professionele vormen.

Je hebt motorrijden, en je hebt motorrijden

Motorrijden spreekt altijd heel wat basiseigenschappen aan. En het activeert je hart, bloedvaten en longen. Maar motorrijden is in het algemeen een veel te ruime term om accuraat weer te geven wat er met een gemotoriseerde tweewieler en zijn opzitter gebeurt onder verschillende omstandigheden. Jeffrey Herlings die 20 meter hoog en 30 meter ver vliegt, heeft een andere fysieke belasting dan de gast die met zijn Gold Wing naar een terrasje tuft. Marquez doet in een MotoGP andere inspanningen dan een Harley-rijder op Route 66.

Gelukkig hebben wij de beste job ter wereld en kunnen we met de meest uiteenlopende motorfietsen aan de slag onder zo goed als alle omstandigheden. Met 200 pk een circuit op? Check. Toertje in de Ardennen met een Kawasaki Vulcan 650? Check. Met de Africa Twin door een Marokkaanse woestijn? Tuurlijk. En zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan.

Om onze hamvraag te beantwoorden namen we tijdens negen totaal verschillende motorriten onze gemiddelde hartslag en vergeleken de piekwaarden. Verder bekeken en vergeleken we de andere fysieke aspecten die altijd in zekere mate aanwezig zijn tijdens het rijden.

Test 1: sportief motorrijden op de openbare weg

Motor: Triumph Speed Triple
Plaats: Spanje

Dit was één van de meest waanzinnige testritten die we ooit deden. We gingen in de namiddag met de Speed Triple het circuit van Almeria op, maar eigenlijk was de voormiddag in het gezelschap van Carl Fogarty opwindender en gekker. Zelden zo hard gereden op de weg als die dag.

HARTSLAG
Gemiddelde hartslag: 123
Maximale hartslag: 148

BEOORDELING
Dit kan beoordeeld worden als een matige tot intensieve training. Vergelijkbaar met joggen over een redelijk lange tijdsspanne.

Test 2: Rustig ritje door de Vlaamse Ardennen

Motor: Kawasaki Vulcan
Plaats: Vlaamse Ardennen

Rustig ritje op een zonnige dag via Wetteren, Oudenaarde, Ronse, Brakel en contreien. Gezapig tempo, terrasjes, lunchstop … kortom een ritje zoals er wekelijks duizenden gereden worden. Of toch binnenkort.

HARTSLAG
Gemiddelde hartslag: 88
Maximale hartslag: 112

BEOORDELING
De hartslag bereikt de drempelwaarden om van een trainingseffect te spreken en is vergelijkbaar met wandelen. De duur van de inspanning die gespreid is over de ganse dag zorgt in elk geval voor een verhoogde vetverbranding en de hierboven genoemde basiseigenschappen worden aangesproken, zij het op een minder intensieve manier.

Test 3: motorcrosstraining

Motor: Honda CRF250R
Plaats: Honda Park Olmen/Galarate

Trainingssessie motorcross in Olmen op het zandcircuit van het HondaPark en een test op het circuit van Galarate.

HARTSLAG
Gemiddelde hartslag: 153
Maximale hartslag 178

BEOORDELING
Er is geen meer intensieve manier van motorrijden dan motorcross. Alle basiseigenschappen worden maximaal aangesproken, ook de techniek. De hartslag verkeert voortdurend in een zone waarvan je weet dat die voor een ongetraind persoon niet altijd gezond is, laat staan vol te houden valt. De hoge belasting qua kracht en uithouding zorgt ervoor dat motorcross enkel kan en mag gedaan worden door een getraind en ervaren persoon. Ook de moderne circuits vereisen ervaring. Onze hartslag was nagenoeg identiek op beide ciruits. Gewoon omdat dit een maximale belasting geeft; op het moment waarop je die grens bereikt, kun je niet sneller meer. En als snel gaat je tempo naar beneden.

TEST 4: wegrit aan een stevig tempo

Motor: Yamaha Tracer 700
Plaats: Tenerife

Motorrijden op zijn mooist. We reden aan een gewoon sportief tempo in het normaal gesproken zonnige Tenerife. Deze keer kregen we echter een zandstorm om de oren. Dit is wellicht één van de meest voorkomende vormen van motorrijden – sans de zandstorm dan.

HARTSLAG
Gemiddelde hartslag:
Maximale hartslag:

BEOORDELING
De Tracer 700 is een lichte en vlot sturende motor. De hartslag toont dat dit soort ritjes gelijk is aan wandelen aan een stevig tempo. Wie een dagje op deze manier in het zadel doorbrengt, heeft flink getraind.

Test 5: op het circuit en een Speedway Nascar ovaal

Motor: Kawasaki Z H2
Plaats: Las Vegas Motor Speedway

Stevig potje knallen op het circuit van Las Vegas met de Kawasaki Z H2 gevolgd door een nog steviger potje knallen op het Nascar ovaal.

HARTSLAG
Gemiddelde hartslag: 147
Maximale hartslag: 168

BEOORDELING
Verrassend of niet: we lieten voor beide activiteiten (waarbij we telkens 3 sessies van 20 minuten reden) identieke hartslagfrequenties optekenen: gemiddeld 147 slagen per minuut met een piek tot 168. Dat is exact het maximum dat we op onze leeftijd volgens de algemene regels nog mogen halen. Geen twijfel dus dat circuitrijden sport is. Bovendien heerst er altijd een gezonde competitiedrang tussen de journalisten onderling, dus gezien de intensiteit waarmee we reden mag je het als competitiesport beschouwen. Met een motor op circuit rijden is een intensieve training en het is topsport in alle opzichten aangezien alle basiseigenschappen worden in grote mate aangesproken.

Test 6: Recreatieve endurorit in Flanders Fields

Motor: KTM 250 SX-E
Plaats: ruime omgeving van Gent

Heerlijk om aan het stuur van een enduro vast te stellen dat je best nog wat offroad kunt rijden in Vlaanderen zonder al te veel mensen kwaad te maken. Doe het vooral niet op zaterdag of zondagmiddag als er veel wandelaars zijn. Met enige voorzichtigheid in acht genomen (je weet nooit of er een hond of een jogger opduikt) en met respect voor lijf en leden reden we een rit van ongeveer twee uur.

HARTSLAG
Gemiddelde hartslag: 128
Maximale hartslag: 152

BEOORDELING
Best intensief! Je weet niet altijd hoe hard je traint, maar de waarden op de hartslagmeter en de stijfheid de dag nadien duiden op een intensieve en veelzijdige training. Endurorijden is wellicht de vorm van motorsport waarbij je het meest volledig traint en een hoge intensiteit hebt, zonder in extremen te vervallen. Ideaal! Vergelijkbaar met een stevig mountainbike rit.

Test 7: trialtraining

Motor: Montesa Honda
Plaats: Ergens in Vlaanderen

Om te triallen heb je weinig plaats nodig. Je kunt het bij wijze van spreken in je eigen tuin, maar in ons geval bleken de buren daar toch niet zo tevreden mee te zijn. Dan maar naar een privé domein waar we tips kregen van een ervaren trialist. Zelden zoveel schrik gehad op een motor en al even zelden zo nadrukkelijk geconfronteerd geweest met de eigen beperkingen.

HARTSLAG
Gemiddelde hartslag: 122
Maximale hartslag: 158

BEOORDELING
Trial spreekt alle basiseigenschappen aan en vergt wellicht nog een meer verfijnde techniek dan andere motorsporten. Wie op één van de vlakken tekortschiet kan zwaar afzien. In het algemeen is het zeer intensief om trial te beoefenen getuige ook de erg hoge piekwaarden in hartslag. Het voordeel is dat je wanneer gewenst wat rustpauzes kunt inlassen en het – in tegenstelling tot bijvoorbeeld op een wegrace- of motorcrosscircuit – nu en dan wat rustiger aan kunt doen. Desalniettemin: erg intensieve en zeer veelzijdige vorm van motorrijden. Iedereen zou het minstens een keer moeten proberen.

Test 8: cruisen

Motor: Harley-Davidson
Plaats: Kroatië

Op een chopper lekker achteroverleunen en de zon tegemoet rijden met een fenomenale soundtrack… Op mentaal vlak is highway cruising alvast helemaal te rechtvaardigen. Maar hoe zit het met de inspanning?

HARTSLAG
Gemiddelde hartslag: 79
Maximale hartslag: 96

BEOORDELING
Cruisen op een snelweg is niet bijzonder intensief. Aan een rustig tempo rijden met af en toe het obligate sprintje om de acceleratie van de dikke twin te voelen: het is gewoon leuk. En het is vooral de duur van de rit die zal bepalen hoe zwaar de inspanning is, maar puur op fysiek vlak biedt lang rechtdoor rijden weinig fysieke belasting. Al brengt het wel de bloedsomloop op gang, verhoogt het je concentratie en het biedt het vooral – net zoals elke motorrit – heel wat rijplezier. En daar gaat het uiteindelijk meestal om. Sport is het niet; lichaamsbeweging wél.

Test 9: trailrijden en stoeien

Motor: Zero Motorcycles FX
Plaats: Vlaanderen

Elektrisch motorrijden is op zich niet zwaarder of minder zwaar dan gewoon motorrijden. Wat we met de fluisterstille Zero FX deden, was vooral opvallend omdat we niemand leken te storen op plekken waar we niet al te lang daarvoor met een doorsnee enduro een steen naar het hoofd geslingerd kregen. We speelden en gleden op de openbare weg, voegden een stukje urban enduro aan onze trailrit toe en gingen aan de slag op veldwegels.

HARTSLAG
Gemiddelde hartslag: 122
Maximale hartslag: 154

BEOORDELING
Hoog fun gehalte en, zo bleek, een goede training. Door de diversiteit van de rit, waren sommige stukken niet zwaarder dan de belasting bij een stevige wandeling, andere delen waren vergelijkbaar met mountainbiken.

Conclusie

Dus! Motorrijden, is dat nu sport? Antwoord: Ja, in zo goed als alle gevallen wel. Heb je een trainingseffect? Vaak. Is het gezond? Altijd. De intussen bekende basiseigenschappen van de sport zijn bij elke rit van toepassing: Kracht (remmen, accelereren, sturen, bochten), lenigheid (op en afstappen, hangen in bochten), snelheid (bediening van de instrumenten, sturen,…), uithouding (hogere hartslag over lange periode) en techniek (sturen, schakelen, remmen, gas doseren, bochtentechniek,…). De intensiteit van de rit bepaalt of er ook enig trainingseffect aan te pas komt, maar gezond is het altijd. En wetende dat je altijd wel anderhalve meter van andere weggebruikers bent én een helm draagt, is het ook absoluut veilig.

Los van dat trainingseffect biedt motorrijden andere voordelen. Het verhoogt je alertheid. De gast die ’s morgens met de motor op het werk aankomt, zal alerter zijn dan wie half slapend in de trein of gefrustreerd door de file naar het bureau gehobbeld is. Het activeert ook je systeem, verbetert de bloedsomloop en verhoogt het endorfine niveau. Je bent niet alleen alerter, je bent ook beter geluimd. Gooi daar nog bovenop dat je altijd tijd bespaart en minder benzine verbruikt en je vraagt je af waarom niet nog meer mensen met de motor naar het werk rijden en waarom er in het algemeen niet vaker op de motor gesprongen wordt.